Xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn mới

Những năm qua, các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, huy động sự vào cuộc đồng bộ của hệ thống chính trị, phát huy vai trò chủ thể của người dân tham gia xây dựng NTM, đạt nhiều kết quả quan trọng. Hạ tầng giao thông, y tế, văn hóa, giáo dục được đầu tư đồng bộ; bảo vệ môi trường sinh thái xanh - sạch - đẹp - an toàn; xây dựng môi trường văn hóa - xã hội lành mạnh, phát huy các giá trị di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, giữ gìn thuần phong, mỹ tục, văn hóa ứng xử nông thôn; tăng cường đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng dân cư; kinh tế vùng nông thôn có nhiều khởi sắc. Đến nay, toàn tỉnh có 21 xã đạt chuẩn NTM; gần 80 thôn, bản, trong đó có 10 thôn bản NTM kiểu mẫu và 70 thôn bản NTM.

Từ những kết quả trên, tỉnh ta tiếp tục đề ra mục tiêu xây dựng NTM trong giai đoạn mới 2021 - 2025. Theo ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chánh Văn phòng điều phối NTM tỉnh: Hiện nay, Trung ương chưa ban hành bộ tiêu chí NTM trong giai đoạn 2021 - 2025. Tuy nhiên, các chỉ tiêu, tiêu chí NTM trong giai đoạn này chắc chắn sẽ tăng cao hơn so với giai đoạn trước, nhất là những tiêu chí khó như: Tỷ lệ hộ nghèo, thu nhập. Với xuất phát điểm thấp, tỉnh ta khó lòng đặt mục tiêu quá cao về xây dựng NTM trong giai đoạn này. Căn cứ vào điều kiện thực tế địa phương, tỉnh ta đặt ra 3 mục tiêu chính, đó là: Giữ vững 21 xã đạt chuẩn NTM; đẩy mạnh xây dựng thôn bản NTM và phấn đấu không còn xã dưới 10 tiêu chí. Từ đó, UBND tỉnh chỉ đạo các huyện, thị xã, thành phố xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể để hiện thực hóa thành công các mục tiêu xây dựng NTM, giai đoạn 2021 - 2025.

Huyện Điện Biên là địa phương có những cách làm sáng tạo và đạt nhiều kết quả quan trọng, dẫn đầu tỉnh trong xây dựng nông thôn mới. Đến nay, toàn huyện đã có 12 xã được công nhận xã NTM, có 40 thôn bản đạt chuẩn NTM. Do đó, giai đoạn 2021 - 2025, xây dựng NTM gắn với tái cơ cấu ngành Nông nghiệp là nhiệm vụ quan trọng, then chốt của huyện Điện Biên. Tuy nhiên, khi các chỉ tiêu, tiêu chí nông thôn mới tăng lên sẽ khiến các xã vùng ngoài đã đạt chuẩn cũng có nguy cơ “rớt hạng”. Ông Chu Văn Bách, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Điện Biên cho biết: Giữ chuẩn NTM là nhiệm vụ quan trọng trong thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM của huyện Điện Biên, giai đoạn 2021 - 2025. Để thực hiện thành công nhiệm vụ đó, huyện sẽ huy động sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội; khơi dậy tính tự giác, sáng tạo của người dân, phát huy dân chủ, đoàn kết toàn dân, người dân thấy được lợi ích thiết thực của quá trình xây dựng NTM để chung tay, góp sức trong xây dựng NTM. Bên cạnh đó, huyện tiếp tục ban hành các cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển sản xuất; chú trọng nguồn lực xã hội hóa; xúc tiến, kêu gọi doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội vùng nông thôn. Đồng thời, tập trung thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với phát triển kinh tế tổng hợp ở nông thôn. Trong đó, ưu tiên phát triển các sản phẩm nông nghiệp chủ lực có lợi thế, nhất là các loại cây ăn quả, các sản phẩm OCOP, trên cơ sở khai thác tiềm năng, thế mạnh của địa phương và đẩy mạnh liên kết sản xuất với doanh nghiệp, hợp tác xã. Từ đó nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần giảm nghèo nhanh và bền vững.

Xây dựng thôn, bản NTM là nền tảng, là cơ sở để xây dựng xã NTM. Mặc dù tỉnh ta triển khai từ năm 2018 song đến nay mới có 3 huyện: Điện Biên, Mường Chà và Nậm Pồ thực hiện công nhận thôn, bản NTM với gần 80 thôn, bản. Do đó, xây dựng thôn bản NTM là nhiệm vụ then chốt trong xây dựng NTM ở giai đoạn mới. Mục tiêu giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh phấn đấu công nhận thêm khoảng 700 thôn, bản NTM.

Ông Kiều Xuân Hoàng, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mường Ảng cho biết: Trên cơ sở bộ tiêu chí NTM cấp thôn bản, thời gian tới, huyện Mường Ảng sẽ tiến hành rà soát tổng thể toàn bộ các thôn bản, sau đó đề ra lộ trình xây dựng thôn bản nông thôn mới. Hiện nay, huyện Mường Ảng đang tập trung tái cơ cấu ngành Nông  nghiệp, do đó việc xây dựng thôn bản NTM cũng phải gắn với tái cơ cấu nông nghiệp. Chính vì vậy, huyện Mường Ảng sẽ xây dựng thành từng cụm, nhóm thôn bản NTM để các thôn bản có thể kết nối, liên kết với nhau từ hạ tầng đến sản xuất, không đầu tư xây dựng các thôn, bản riêng lẻ.

Phấn đấu không còn xã dưới 10 tiêu chí là một trong 3 nội dung chính trong xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025. Hiện nay, toàn tỉnh còn 40 xã dưới 10 tiêu chí, trong đó đa phần các xã đều đạt từ 7 - 9 tiêu chí. Theo ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chánh văn phòng điều phối NTM tỉnh, giai đoạn 2016 - 2020, tỉnh ta đã thực hiện thành công mục tiêu không còn xã dưới 5 tiêu chí. Với kinh nghiệm đã có, thêm vào đó là nhiều tiêu chí đã mở hơn nên tỉnh ta tự tin có thể thực hiện thành công nội dung này.